%0 Journal Article %T قواعد هشت‌گانه روش ساخت تیپ‎های آرمانی؛ بازسازی نظریه مفهوم‎سازی ماکس وبر %J روش شناسی علوم انسانی %I پژوهشگاه حوزه و دانشگاه %Z 1608-7070 %A اسماعیلی, محمد جواد %D 2023 %\ 03/21/2023 %V 29 %N 114 %P 73-89 %! قواعد هشت‌گانه روش ساخت تیپ‎های آرمانی؛ بازسازی نظریه مفهوم‎سازی ماکس وبر %K تیپ آرمانی %K ربط ارزشی‎ %K عقلانیت %K قوه خیال %K آموزه تکوین %K منظومه %R 10.30471/mssh.2023.8121.2269 %X مفاهیم زیادی در علوم اجتماعی وضع شده‎ و برای توضیح آنها آثار زیادی نیز نوشته شده است، اما به‌راستی مفاهیم علوم اجتماعی براساس چه قاعده و روشی ساخته می‎شوند؟ در پاسخ به این پرسش،‎ کلاسیک‎ها و معاصران جامعه‎شناسی و نظریه اجتماعی در قالب سه رهیافت اثباتی، ضداثباتی و پسااثباتی بحث و تعمق کرده‎اند. این مقاله می‎خواهد قواعد و منطق شکل‎گیری و ساخت مفاهیم علوم اجتماعی را در رهیافت پسااثباتی ماکس وبر مورد بررسی قرار دهد. مقاله حاضر با شناسایی قواعد هشت‎گانه روش ساخت تیپ‎های آرمانی، نخست استدلال می‎کند که تیپ آرمانی براساس مفهوم «عقلانیت» ساخته می‎شود. تیپ‎ آرمانی مبتنی بر «آموزه تکوین» و از ترکیب امور منحصربه‌فرد تاریخی و امور تکرارشونده اجتماعی برساخت می‎شود. تیپ آرمانی به مدد نیروی خیال تحت‌تأثیر ایده‎های ارزش‌گذار و در هدایت طرح‎های نظری ساخته می‎شود. در این روند تیپ آرمانی از پالایش و بازسازی مفاهیم روزمره کنشگران اجتماعی به‌دست می‎آید %U https://method.rihu.ac.ir/article_2050_2c8ee99578298d5740c432d33dc558d7.pdf