ORIGINAL_ARTICLE
تبیین و تحلیل علم قدسی در سنّتگرایی دکترنصر
مقصود دکتر نصر از علم، علوم تجربی رایج در غرب است که از سوی تفکر غربی اداره میشود. به اعتقاد وی، باید علوم تجربی با هویت سنتی تولید شوند. راه نقد غرب و مدرنیسم، در دست داشتن مبانی حکمت خالده و جایگزین کردن آن به جای تجدّد غربی است. علم جدید مایة بحرانهای مختلف نظیر بحران زیست محیطی بوده است. علوم سنّتی بر اصولی ماورای طبیعی بنا شدهاند و عمیقاً با پیشفرضهای فلسفی علوم جدید تفاوت دارند. علوم جدید نه تنها ادراک دینی و فلسفی از نظام طبیعت را در غرب به افول کشانید، بلکه علوم سنّتی را به کلی از میان برد. علم جدید باید در جایگاه شایستهای که مابعدالطبیعه و حکمت جاویدان مشخص ساخته، قرار گیرد. علم قدسی، تابعی از «امر قدسی» به شمار میآید و امر قدسی با عالم روح کلی در ارتباط است، نه با نفس. حکمت خالده، مهمترین مبنای علم قدسی است. مهمترین تکیهگاه علوم مقدس، وحی است. هدف نهائی علوم سنّتی هدف متعالی سنّت یعنی «بازتاب سیمای معشوق کلّ» است.
https://method.rihu.ac.ir/article_778_5160fab700b6e3255619c9106d36a1c5.pdf
2011-06-22
7
34
علم قدسی
علم سنّتی
علم سکولار
حکمت خالده
جهان بینی
عبدالحسین
خسروپناه
1
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی شتابزده به تاریخچه ترویج علم در حیطه عمومی
پدیداری که با عنوان "ترویج علم در حیطه عمومی" از آن یاد میشود، از دهه 1980 به صورت یک فعالیت گسترده و نظاممند در دستور کار نهادهای آموزشی و سیاستگذار در کشورهای غربی قرار گرفت و پس از آن با اندکی تأخیر، در شماری دیگر از به اصطلاح "کشورهای در حال رشد"، در برنامههای دولتها و نهادهای غیر دولتی بدان توجه شد. در این مقاله به اجمال به سیر تحول پدیدار "ترویج علم در حیطه عمومی" از قرن هفدهم به این سو پرداخته میشود. هدف این تحقیق آن است که روشن سازد در طی دهههای متمادی تا چه اندازه در رویکردهای فردی و جمعی در قبال ترویج علم تغییر به وجود آمده است و کدام یک از عناصر اصلی در این تکاپو، کم و بیش وضع و حال اولیه خود را حفظ کردهاند. محصول بررسی حاضر میتواند به دستاندرکاران ترویج علم در حیطه عمومی در تدوین و تنظیم برنامههای کارآمدتر در جهت آشناسازی عامه با علم کمک کند.
https://method.rihu.ac.ir/article_779_ebfade2be6b35175ec4428e21f9391ba.pdf
2011-06-22
35
65
ترویج علم
حیطه عمومی
آکادمیهای علوم
نشریات علمی
کتابهای درسی
منتقدان
علی
پایا
alipaya@hotmail.com
1
.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
روششناسی رفع تعارض میان مکاشفات عرفانی
مهمترین ـ اگر نگوییم تنها ـ منبع معرفتی عرفان نظری، به عنوان نظامی هستیشناختی مکاشفات عرفانی است، که از نظر عرفا دریچهای به سوی حقیقت هستی میگشاید و ما را مستقیماً با آن مواجه و یا یکی میسازد. یکی از دستاویزهای مهم مخالفان عرفان در نفی واقعنمایی معرفتی مکاشفات عرفانی، وجود اختلاف و ناسازگاری میان مضمون معرفتی این مکاشفات است که منجر به طرح دعاوی گوناگون و متعارض از سوی عرفا شده است (چالش دعاوی متعارض). این مقاله میکوشد با تبیین:
1. تفاوت در درجات مکاشفات (اختلاف طولی)؛
2. تنوع در مکاشفات (اختلاف عرضی)؛
3. خطا در فهم و دریافت مکاشفات؛
4. آمیزش مکاشفة راستین با مکاشفهنما؛
5. نارسایی در گزارش مکاشفه.
به عنوان خاستگاههای اصلی وجود اختلاف و ناسازگاری در نگاه نخست میان دعاوی عرفا، روش صحیح رفع تعارض میان مکاشفات عرفانی را ارائه دهد.
https://method.rihu.ac.ir/article_780_cd637405fad165ac669ce2a6761d4098.pdf
2011-06-22
67
78
عرفان نظری
مکاشفه
معرفتشناسی
فلسفة عرفان
عرفان اسلامی
تجربة دینی
علی
شیروانی
shirvani@rihu.ac.ir
1
استادیار گروه فلسفه و کلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد طرح های ترکیبی در پژوهشهای علوم اجتماعی و انسانی
سالهای متمادی، محققان رشتههای مختلف علوم اجتماعی و انسانی، دادههای کیفی و کمّی را به صورت جداگانه در پژوهشهای مشابه جمع آوری و تحلیل کرده اند، اما کنار هم قرار دادن آنها به عنوان یک طرح تحقیق یا روششناسی موضوع نسبتاً جدیدی است. لذا، هدف از نگارش این مقاله، تبیین روش ترکیبی در پژوهش به عنوان یک رویکرد جدید و معرفی چهار طرح تحقیق ترکیبی تحت عنوان تحقیقات سه سوسازی[1]، گنجانده شده[2]، توضیحی[3] و اکتشافی[4] است. هدف دیگر پژوهش ارائه مثالهایی از کاربرد هر یک از چهار طرح مذکور در تحقیقات مختلف به منظور آشنایی پژوهشگران با فرایند اجرای هر طرح است.
https://method.rihu.ac.ir/article_781_740beb70dfd284ba0813afab9bb40596.pdf
2011-06-22
79
96
روش ترکیبی
طرح سه سوسازی
طرح گنجانده شده
طرح توضیحی
طرح اکتشافی
افسانه
کلباسی
1
دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی و مدرس مراکز تربیت معلم
AUTHOR
احمدرضا
نصر
arnasr@edu.ui.ac.ir
2
دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ضوابط اخلاقی در پژوهشهای علوم رفتاری
پیچیدهتر شدن روشهای جمعآوری، سازماندهی و تحلیل اطلاعات در علوم رفتاری بر وسعت پژوهشها افزوده و چنین گسترشی به آگاهی و نگرانی بیشتر نسبت به موضوع اخلاق پژوهش انجامیده و کنکاش در مسائل اخلاقی در این حیطه را الزامی ساخته است. در علوم رفتاری، تخطّی و تجاوز از اصول اخلاقی عمدتاً شامل دستکاری شرکتکنندگان در مطالعه یا وجود برخی از تهدیدهای پنهان و فقدان مصونیت در برابر آن و نیز بررسیهای پنهانی امور محرمانه و شخصی افراد است که افشاگری آن موجب ناراحتی روحی یا اجتماعی آنان میشود. مقاله حاضر، ضمن مرور روند تاریخی اثرگذار بر شکلگیری ضوابط اخلاقی پژوهش و مسایل اخلاقی متعارف در علوم رفتاری، ضوابط اخلاقی در بعضی روشهای پژوهش مانند کارآزمایی بالینی و مطالعه موردی و نیز برخی روشهای جمعآوری اطلاعات را بررسی و به لزوم تأسیس نهادهای نظارتی همچون کمیتههای اخلاق در پژوهش علوم رفتاری و چیستی و چگونگی آنها پرداخته است.
https://method.rihu.ac.ir/article_782_8cce380aca7d11d4f1efe7d3118d4b76.pdf
2011-06-22
97
121
اخلاق در پژوهش
علوم رفتاری
ضوابط اخلاقی
کمیتههای اخلاق
مجید
صدوقی
email: sadooghi@yahoo.com
1
استادیار روانشناسی دانشگاه کاشان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اعتبار «علم عرفی» در استنباط احکام شرعی
«علم» یا «قطع» به معنای «اعتقاد جازم»، دارای اعتبار ذاتی است. در مقابل، اعتبار «ظن»، نیازمند جعل و تأیید شارع است. در فرایند استنباط احکام شرعی، تنها به ظنونی میتوان استناد کرد که دلیل خاص بر اعتبار آن فراهم باشد. اما در برزخ میان علم و ظن، درجهای از اعتقاد راجح وجود دارد که فراتر از ظن است ولی به رتبه جزم و قطع نمیرسد. در این مرتبه از اعتقاد،که علم عرفی یا اطمینان نامیده میشود، هر چند احتمال خلاف، عقلاً و عادتاً منتفی نیست اما خردمندان به احتمال ناچیز خلاف، اعتنا نمیکنند. خردمندان، اطمینان را همچون «علم» به رسمیت میشناسند و در تمام امور زندگی خود، آن را کافی می دانند .
ملاک استنباط حکم شرعی به نظر مشهور، علم قطعی یا ظن خاص است. ولی چنان که برخی از فقیهان معاصر تصریح کرده اند، با توجه به بنای عقلاء به ضمیمه عدم ردع از طرف شارع، می توان علم عرفی را نیزدر استنباط کافی دانست.پس اگر مجتهد از راه های متعارف به اطمینان رسید می تواند بر اساس اطمینان خود، حکم شرعی را استنباط کند.
https://method.rihu.ac.ir/article_783_542b629544db0751a3bba882ba6c1a4a.pdf
2011-06-22
123
146
علم عرفی- علم عادی- اطمینان- فقه- استنباط حکم شرعی- حجیت
جلیل
قنواتی
1
عضو هیات علمی داتشگاه تهران،پردیس قم
AUTHOR
سعید
شریعتی فرانی
2
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد نراق
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد تثلیث در پژوهش های کیفی (با تاکید بر رویکرد نظریه زمینه ای)
بر خلاف رویکرهای کمی، در رویکردهای کیفی، هدف اساسی، نظریه سازی است. رویکرد نظریهزمینهای یکی از رویکرهای پیشرفته کیفی است که در دوران گذار از رویکردهای اثباتی به فرا اثباتی به شکل جدی مطرح شده است. این رویکرد با کنکاش و جستجوی نکات کلیدی بدست آمده از عبارات، کلمات، جملات و جز آنها، به دنبال توصیف پدیده مورد نظر با هدف نظریه سازی است که برای حصول این امر نیاز دارد از روشها، نظریه ها و مقایسات متعدد سود جوید. این امر همان استفاده از تکنیکی است که تحت عنوان تثلیث از آن یاد میگردد. بنابراین، در مقوله تثلیث، محقق از روشهای متعدد تحقیقی برای مطالعه در مورد یک پدیده استفاده مینماید. در واقع اصل اساسی تثلیث، کاربرد استراتژی های مناسب و روشهای متعدد برای شناخت پدیده با هدف تایید یافته ها از طریق همگرا ساختن چشم اندازهای مختلف میباشد. بر این اساس، این مقاله در پی معرفی مفهوم تثلیت در پژوهش های کیفی و کاربرد خاص آن در رویکرد نظریهزمینهای است.
https://method.rihu.ac.ir/article_784_c68d86c65191d9ceddd7c5c92187a952.pdf
2011-06-22
147
166
تثلیث
تثلیث روش شناختی
تثلیث نظریه
تثلیث داده ای
تثلیث بررسی کننده
رویکرد نظریه زمینه ای
محمد
عباس زاده
m.abbaszadeh2014@gmail.com
1
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز
AUTHOR
ابراهیم
حسین پور
2
دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
AUTHOR