کمیجانی, علی, عیوضی, محمدرحیم. (1399). سیمای پارادایمی آینده‌پژوهی: از بازخوانی تا بازنمایی آیندههای یکپارچه. حوزه و دانشگاه
روش شناسی علوم انسانی, 26(105), 1-17. doi: 10.30471/mssh.2020.5852.1953
علی کمیجانی; محمدرحیم عیوضی. "سیمای پارادایمی آینده‌پژوهی: از بازخوانی تا بازنمایی آیندههای یکپارچه". حوزه و دانشگاه
روش شناسی علوم انسانی, 26, 105, 1399, 1-17. doi: 10.30471/mssh.2020.5852.1953
کمیجانی, علی, عیوضی, محمدرحیم. (1399). 'سیمای پارادایمی آینده‌پژوهی: از بازخوانی تا بازنمایی آیندههای یکپارچه', حوزه و دانشگاه
روش شناسی علوم انسانی, 26(105), pp. 1-17. doi: 10.30471/mssh.2020.5852.1953
کمیجانی, علی, عیوضی, محمدرحیم. سیمای پارادایمی آینده‌پژوهی: از بازخوانی تا بازنمایی آیندههای یکپارچه. حوزه و دانشگاه
روش شناسی علوم انسانی, 1399; 26(105): 1-17. doi: 10.30471/mssh.2020.5852.1953
سیمای پارادایمی آینده‌پژوهی: از بازخوانی تا بازنمایی آیندههای یکپارچه
امروزه آینده‌پژوهی به‌عنوان یک حوزه مستقل و ساختارمند در قلمروهای علمی حضور چشمگیری دارد و بنیاد مطالعات و پژوهشهای راهبردی را تشکیل میدهد. آینده‌پژوهی دانش تحلیل، اکتشاف، طراحی و برپایی هوشمندانه آینده است و ریشه در نظام تدبیر بشری دارد و بر مهندسی، خلق و بازآفرینی آگاهانه، فعالانه و پیشدستانه آینده تأکید میکند. آینده‌پژوهی و مسئله اکتشاف و شکلبخشی آینده تابع مبانی، اصول و قواعدی است که در قالب چارچوبهای مستحکم نظری و مفهومی تحت عنوان پارادایمها انعکاس مییابند و ساماندهی مشاهدات، قالببندی ادراکات و جهتگیری اقدامات را مدیریت مینمایند.
مقاله حاضر با محوریت روششناسی توصیفی−تحلیلی، ضمن تبیین مفهوم و منطوق پارادایم، به بازخوانی پارادایمهای متعارف آینده‌پژوهی−اثباتی، تکاملی و انتقادی− میپردازد و در ادامه، نگاشت و خوانشی نوین از پارادایم نوظهور این حوزه −آیندههای یکپارچه− ارائه میدهد. بازخوانی فرایند تحول و گذار پارادایمی معطوف به ظهور پارادایم آیندههای یکپارچه حکایت از توسعه ظرفیت آینده‌پژوهی در پردازش مسائل و تبدیل آینده‌پژوهی به یک حوزه فراطبیعی دارد.
ایمان، محمدتقی (1387)، «ارزیابی پارادایمی انسان به‌عنوان عنصر اساسی در طراحی پارادایم الهی»، فصلنامه روششناسی علوم انسانی، سال چهاردهم، شماره 54، ص25−46.
حسنی، سیدحمیدرضا و مهدی علیپور (1389)، «درنگی در معناشناسی و ماهیتشناسی تحلیلی واژه پارادایم»، فصلنامه روششناسی علوم انسانی، سال شانزدهم، شماره 63، ص77−96.
3. فاتحراد، مهدی؛ محمدرضا جلیلوند؛ محمدمهدی مولایی؛ سعید سمیعی و لیلا نصرالهی وسطی (1392)، «مختصات روششناختی فرارشته آینده‌پژوهی به‌مثابه یک فراپارادایم یکپارچه»، فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، دوره ششم، شماره 1، ص135−161.
Bell, W. (2003),Foundations of Futures Studies: Human Science for a New Era.Volume 1: History, Purposes, and Knowledge. New Brunswick, NJ: Transaction.
Bryman, A. (1988),Quantity and Quality in Social Research. London: Allen & Unwin.
Collins, T & Hines, A. (2010), “The Evolution of Integral Futures: a Status Update”, WorldFuture Review, June−July: 5−16.
Cornish, E. (2004),Futuring: the Exploration of the Future. USA: World Future Society.
Donmoyer, R. (2008), “Paradigm. In Lisa M. Given (Ed.)”, The Encyclopedia of Qualitative Research Methods (pp.591−595),Thousand Oaks: Sage Publications.
Esbjorn-Hargens, S. (2009), “An Overview of Integral Theory: An All-Inclusive Framework for the 21st Century. Integral Institute”, Resource Paper, No.1:1−24.
Fletcher, G. (1981), “The Case against a Science of Futurology”, World Futures SocietyBulletin, 15(3): 27−32.
Habegger, B. (2010), “Strategic Foresight in Public Policy: Reviewing the Experiences of the UK, Singapore, and the Netherlands”, Futures, 42: 49−58.
Hideg, E. (2002), “Implications of Two New Paradigms for Futures Studies”, Futures, 34: 283−294.
Hideg, E. (2013), “Integral Futures Based on the Paradigm Approach”, Futures, 45: 506−515.
Inayatullah, S. (2008), “Six Pillars: Futures Thinking for Transforming”, Foresight, 10(1): 4−21.
Inayatullah, S. (2013), “Futures Studies: Theories and Methods”, In Fernando G. Junquera (Ed.), There's a Future: Visions for a Better World (pp. 36−66), Madrid: BBVA.
Kuhn, S. T. (1970). The Structure of Scientific Revolutions (2nd Ed.), Chicago: University of Chicago Press.
Morgan, D. (2007), “Paradigms Lost and Pragmatism Regained: Methodological Implications of Combining Qualitative and Quantitative Methods”, Journal of MixedMethods Research, 1(1), 48−76.
Ritzer, G. (1975),Sociology: A Multi-Paradigm Science, Boston: Allyn & Bacon, Inc.
Scott, J. & Marshall, G. (2009),Oxford Dictionary of Sociology. Oxford: Oxford University Press.
Slaughter, R. M. (2002), “Futures Studies as a Civilizational Catalyst”, Futures, 34: 349−363.
Slaughter, R. A. (2008), “What Difference Does ‘Integral’ Make? ”, Futures, 40, 120−137.
Voros, J. (2008), “Integral Futures: An Approach to Futures Inquiry”, Futures, 40:190−201.
Ziauddin, S. (2013),Future: All that Matters. New York: McGraw-Hill Education.
ابتدای صفحه