انسان به‎مثابه روش در اندیشه آنتونی گیدنز

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار، فلسفه علوم انسانی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

انسان به‌عنوان امر ایدئال و انسان به‌عنوان موجودی که در وضعیت فعلی هر جامعه‏‏ای ‏در حال گذران زندگی است، دو حیثیت قابل‌بحث در علوم انسانی و اجتماعی هستند. این تفکیک اولیه از این دو حیث از انسان می‎تواند ما را در مواجهه با هویتی تحت عنوان علوم اجتماعی و علوم انسانی بیشتر آشنا کند. افکاری که انبوهی از نظریه‎ها و اصطلاحات و واژگان را در اقتصاد، جامعه‏شناسی و دیگر رشته‎های علوم تولید کرده‏اند. آنتونی گیدنز از جمله اندیشمندانی است که این دو حیثیت را در مطالعات اجتماعی خود در نظر گرفته و ازاین‌رو مطالعه آثار او می‏تواند به ما نشان دهد که چگونه میان شناخت روش‎شناختی انسان با شناخت انسانی که واقع شده است تمایز بنهیم. او انسان را در مرحله اول براساس اقتضائات نظری مدرنیته متأخر صورت‎بندی مفهومی می‎کند و در مرحله‏‏ای ‏دیگر این صورت‏بندی را برای مطالعه انسان در دوره اخیر مدرن به‌کار می‏گیرد. انسانی که شخصیت او در بدن خلاصه می‏شود و بنابراین، مدیریت بدن به‎منزله امری به‌عنوان عاملیت انسانی تلقی می‏شود؛ جایی که اخلاق و دین به‌عنوان امور هویت‎بخش، جای خود را از دست داده‎ و حتی امکانی برای ورود مرگ برای شکل‎دهی شخصیت به‌عنوان واقعیت جهان انسان از چشم‎ها دور نگه داشته می‏شود تا مانعی بر سر راه خرد کردن انسان و هویت انسانی در دوره مدرن اخیر نباشد.

کلیدواژه‌ها


  1. پیرسون، کریستوفر (1380)، معنای مدرنیت، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: کویر.
  2. حسنی، سیدحمیدرضا و هادی موسوی (1400)، انسانکنششناسی پسامدرنیته، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  3. گیدنز، آنتونی (1377)، پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی. تهران: مرکز.
  4. ـــــــــــ (1378)، تجدد و تشخص، تهران: نشر نی.
  5. ـــــــــــ (1387)، جهان رها شده، ترجمه علی اصغر سعیدی و یوسف حاجی عبدالوهاب، تهران: علم و ادب.
  6. ـــــــــــ (1396)، ساخت جامعه، تهران: نشر علم.
  7. ـــــــــــ (1378)، سیاست، جامعهشناسی و نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
  8. ـــــــــــ (1348)، مسائل محوری در نظریه اجتماعی کنش، ساختار و تناقض در تحلیل اجتماعی، تهران: سُعاد.
  9. هیفی، برایان (1396)، مدرنیته متأخر و تغییر اجتماعی، تهران: کویر.
  10. Cassell, Philip. (1993), The Giddens Reader. London: Mac Millan Press, LTD.
  11. Edwards, Jane. (2016), Socially-Critical Environmental Education in Primary Classrooms. New York: Springer.
  12. Giddens, Anthony (1991), Modernity and Self-Identity. Cambridge: Polity.
  13. ـــــــــــ. (1984), The Constitition of Society: Outline of the Theory of Structuration. UK: Polity.
  14. Goldman, Alvin I. (1970), Theory of Human Action. Princeton Legacy Library.