رضا داوری اردکانی (1312-) در طول بیش از پنج دهه حضور فعال در فلسفه و علومانسانی معاصر ایران کوشیده است تا به فهم و تحلیل و آسیبشناسی تجربه ایران معاصر در مواجهه با تجدد (مدرنیته) و فلسفه و علومانسانی همبسته با آن بپردازد. خوانش دکتر داوری از مناسبات تجدد، فلسفه و علومانسانی، همگرایی زیادی با جریانهای فلسفه قارهای و پُست پوزیتیویستی (post−positivistic) در فلسفه علومانسانی دارد. این نوشتار بر آن است تا با اتخاذ رویکرد هرمنوتیکی (با تأکید بر هرمنوتیک دیلتای) و با تحلیل متون منتشرشده از دکتر داوری بهصورتبندی مناسبات فلسفه و تجدد و علومانسانی در آرای وی بپردازد. داوری در آثار مختلف خود، «تجدد» را بسط تام و تمام تاریخِ غربی میداند. تاریخ غربی، همان تاریخ متافیزیک است که از زمانه افلاطون تاکنون دو هزار و پانصد سال بر اندیشه غربی سیطره دارد. نهال تجدد در قرن پانزدهم و شانزدهم دراین زمین رشد یافت و فلسفه از زمان فرانسیس بیکن تا دورۀ معاصر بیان «هرمنوتیک تجدد» بوده است. این مقاله با اتکا به سنت هرمنوتیکی در فلسفه علومانسانی قارهای (با تأکید بر دیلتای) درصدد نشان دادن این معناست که میان فهم دکتر داوری از تجدد با طرح بنیادهای علومانسانی، نوعی ارتباط وثیق تاریخی – مفهومی وجود دارد. تجدد «تجربه زیسته» جهان تاریخی− اجتماعی انسان مدرن اروپایی است که در فلسفه و علومانسانی مدرن از رنسانس به بعد صورتبندی مفهومی خود را یافته است. بیان مؤلفههای علم شناختی فلسفی دکتر داوری متناسب با تجربه زیسته ایران معاصر که از آن به «وضع تجددمآبی» شده گام دیگر این مقاله است. وضع تجددمآبی که علومانسانی متناسب با خود را صورتبندی میکند، ریشه در تجربه زیسته مدرنیزاسیون ایران معاصر (و به تعبیر داوری، تجدد وارونه) دارد. بازخوانی تجربه تجدد و علم همبسته با آن در ایران معاصر با تأکید بر مفهوم خرد توسعه در بستر تجربه ایران پساانقلابی و مناسبات دین و علومانسانی در سطوح معرفتی، نهادی و گفتمانی در تجربه فکریِ داوریِ متأخّر نشان میدهد که مواجهه فلسفی با علومانسانی در ایران معاصر چه دشواریهایی پیش رو دارد.
داوری اردکانی، رضا (1378)، سیر اجمالی در اندیشۀ پستمدرن، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
داوری اردکانی، رضا (1400)، سیر تجدّد و علم جدید در ایران، تهران: مؤسسه مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم.
داوری اردکانی، رضا (1390)، علومانسانی و برنامهریزی توسعه، تهران: در انتظار فردایی دیگر.
داوری اردکانی، رضا (1389)، فرهنگ خرد و آزادی، تهران: ساقی .
داوری اردکانی، رضا (1373)، فلسفه در بحران، تهران: انتشارات امیرکبیر
داوری اردکانی، رضا (1358)، وضع کنونی تفکر در ایران، تهران: انتشارات سروش.
فروند، ژولین (1386)، نظریههای مربوط به علومانسانی، ترجمه علیمحمد کاردان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
هاشمی، محمد منصور (1383)، هویتاندیشان و میراث فکری احمد فردید، تهران: نشر کویر.
Dilthey, Wilhelm (1989), Introduction to the Human Sciences. (Selected Works Vol. 1) ed, by Rudolf Makkreel and Frithjof Rodi, Princeton: Princeton University Press.
Dilthey, Wilhelm (2003), The Formation of the Historical World in the Human Sciences. (Selected Works 3) ed. by Rudolf Makkreel and Frithjof Rodi. (Princeton: Princeton University Press.
Makkreel, Rudolf (1992), Dilthey: Philosopher of the Human Studies. Princeton University press.
شجاعی جشوقانی, مالک. (1402). مناسبات هرمنوتیک تجدد و فلسفه علومانسانی در آرای رضا داوری اردکانی. روش شناسی علوم انسانی, 29(117), 35-48. doi: 10.30471/mssh.2024.9974.2525
MLA
مالک شجاعی جشوقانی. "مناسبات هرمنوتیک تجدد و فلسفه علومانسانی در آرای رضا داوری اردکانی". روش شناسی علوم انسانی, 29, 117, 1402, 35-48. doi: 10.30471/mssh.2024.9974.2525
HARVARD
شجاعی جشوقانی, مالک. (1402). 'مناسبات هرمنوتیک تجدد و فلسفه علومانسانی در آرای رضا داوری اردکانی', روش شناسی علوم انسانی, 29(117), pp. 35-48. doi: 10.30471/mssh.2024.9974.2525
VANCOUVER
شجاعی جشوقانی, مالک. مناسبات هرمنوتیک تجدد و فلسفه علومانسانی در آرای رضا داوری اردکانی. روش شناسی علوم انسانی, 1402; 29(117): 35-48. doi: 10.30471/mssh.2024.9974.2525