یکى از جدال هاى اساسى در حوزه اندیشه سیاسى غرب که به جرأت مى توان گفت همزمان با آغاز تفکر سیاسى بشر نمایان شده و تاکنون نیز ادامه دارد، جدال تاریخى بین فضیلت و آزادى است. این پژوهش بر آن است تا ویژگى هاى اصلى هریک از دو دسته نظریه هاى سیاسى فضیلت مدار و آزادى محور را در تاریخ اندیشه سیاسى غرب (از پیش سقراطیان تا قراردادگرایان) ردیابى و برجسته نماید. در این باره، مى توان ویژگى هاى اصلى نظریه هاى سیاسى فضیلت مدار را براساس غایت گرایى، اخلاق گرایى و ساختار اجتماعى و سیاسى عمودى (سلسله مراتبى) ترسیم کرد; در حالى که نظریه هاى سیاسى آزادى محور به انسان گرایى، حقوق گرایى و ساختار اجتماعى و سیاسى افقى تأکید دارد.