بررسى مجدد رابطه دین و جرم اثرات دین، کنترلهاى غیر دینى و محیط اجتماعى بر بزهکارى بزرگسالان

نویسندگان

عضو هیئت علمى پژوهشکده حوزه و دانشگاه

چکیده

از آن زمان که تحقیق هیرشى و استارک به شکلى شگفت انگیز از یافتن اثرات دین (یعنى، ترس از «آتش دوزخ») بر پدیده بزهکارى ناکام ماند، تحقیقات بعدى از رابطه اى معکوس میان دیندارى و اشکال مختلف کجروى، بزهکارى و جرم پرده برداشتند، امّا پیچیدگى این ارتباط و شرایط تحقق اثرات دین همچنان مورد بحث بوده و هست. البته در این میان تعداد اندکى از محققان به این نتیجه رسیده اند که تأثیر دین، تصادفى نیست، اما در عین حال، بسیارى نیز به شواهدى - به ویژه در میان جوانان - دست یافته اند که نشان دهنده اثراتى است که بر حسب فرقه هاى دینى، نوع جرم و همچنین بافت اجتماعى و دینى، شکلى متفاوت به خود مى گیرند. نتایج تحقیقاتى نیز که در همین اواخر انجام گرفته اند، این ارتباط را در موارد به کار گرفته شدن متغیرهاى مربوط به کنترلهاى غیر دینى، ارتباطى کاذب معرفى مى کنند. بدین ترتیب، این تحقیق بر آن است تا با آزمون کردن ارتباط میان دین و جرم، در الگوهایى که مقیاسهایى جامع را در زمینه اندازه گیرى جرم و نیز سه بعد متفاوت و مجزاى دیندارى دربردارد، به مسائل مزبور بپردازد و در عین حال، کنترلهایى را نیز براى تمیز اثرات قید و بندهاى غیر دینى، شبکه هاى دینى و اثرات محیط اجتماعى به کار بگیرد. نتیجه تحقیق نیز آن بوده است که از میان سنجه هاى بررسى شده دیندارى، مشارکت در فعالیتهاى دینى بازدارنده اى پایدار و غیرتصادفى در مورد جرائم ارتکابى بزرگسالان است.