رویکرد تکاملی به واقع‌گرایی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری رشته فلسفه علم، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه فلسفه علم، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار گروه فلسفه علم، دانشکده حقوق الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

واقع‌گرایی عرفی و واقع‌گرایی علمی دو برنهاد متافیزیکی هستند که اولی متعهد به وجود هویات مشاهده‌پذیر معرفت عرفی و دومی متعهد به وجود هویات مشاهده‌ناپذیر ضروری در نظریه‌های خوب جاافتاده علمی‌اند. برخی از فیلسوفان با اتکا به رویکرد تکاملی در مقام دفاع یا انکار واقع‌گرایی عرفی و علمی برآمده‌اند. بررسی این استدلال‌ها نشان می‌دهد شواهد مثبتی به نفع هر دو موضع واقع‌گرایی و ضدواقع‌گرایی وجود دارد؛ امّا پیامدهای شک‌گرایانه رویکرد تکاملی به علم، منشأ ایده جدیدی برای تبیین علم و رشد معرفت علمی است.

در این مقاله با بررسی استدلال‌های یادشده، موضعی به نفع شرحی تکاملی برای علم و رشد معرفت علمی مبتنی بر تبیین تکاملی ون فراسن اتخاذ خواهد شد؛ موضع سومی که میان واقع‌گرایی و معجزه‌باوری در تبیین موفقیت علم است. انتخاب، بین واقع‌گرایی یا معجزه دانستن موفقیت علم، مصداقی از مغالطه همه یا هیچ است. در رویکرد تکاملی به علم، تولید مدل‌های مقاوم و تاب‌آور، هدف اصلی علم و فلسفه است و واقع‌گرایی علمی نیز یکی از مدل‌های تاب‌آور فلسفه علم است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Bushnell, I.W.R. (2001), “Mother’s Face Recognition in Newborn Infants: Learning and Memory”, Infant and Child Development, 10, pp. 67–74.
  2. Campbell, Donald T. (1974), “Evolutionary Epistemology”, In: Schlipp, Paul A. (ed.), the Philosophy of Karl Popper, Vol. I, 413-459. Illinois: La Salle.
  3. Devvitt, Michae (2005) “Scientific Realism”, in Frank Jackson and Michael Smith (eds) The Oxford Handbook of Contemporary Analytic Philosophy, Oxford: Oxford University Press, pp. 767–91.
  4. Fine, Arthur (1986a), The Shaky Game: Einstein, Realism, and the Quantum Theory, Chicago: University of Chicago Press.
  5. Glass, B. (1979), “Milestones and rates of growth in the development of biology”, Quarterly Review of Biology, 54, 31–53.
  6. Guthrie, S. (1993), “Faces in the Clouds: A New Theory of Religion”, NewYork: Oxford University Press.
  7. Helen De Cruz, Maarten Boudry, Johan De Smed, Stefaan Blancke. (2011), “Evolutionary Approaches to Epistemic Justification”, Dialectica, Vol. 65, No. 4, pp. 517–535.
  8. Hull, David L. 1988. Science as a Process: An Evolutionary Account of the Social and Conceptual Development of Science. Chicago: The University of Chicago Press.
  9. Kitcher, P. (1993), 7’he Advancement of Science: Science without Legend, Objectivity without Illusions. Oxford: Oxford University Press.
  10. Laudan, L. (1984), “Realism without the Real”, Philosophy of Science, 51, 156-162.
  11. McKay, R.T. and Dennett, D.C. (2009), “The Evolution of Misbelieve”, Behavioral and Brain Sciences, 32, pp. 493–510.
  12. Popper, K. R. (1971), Objective knowledge: An evolutionary approach, Oxford: Clarendon Press.
  13. Price, G. (1972), “Extension of Covariance Selection Mathematics”, Annals of Human Genetics, 35, 485–490.
  14. Putnam, H. (1975). Mathematics, matter and method: Philosophical papers (Vol. 1). Cambridge: Cambridge University Press.
  15. Putnam, H. (1983) Realism and Reason. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  16. Sage J. (2003), “Truth-Reliability and the Evolution of Human Cognitive Faculties”, Philos. Stud. 00: 95–106.
  17. Shaffer, M. (2008), "Bayesianism, convergence and social epistemology." Episteme, 5, 203–219.
  18. Stanford, P. K. (2000), “An Anti-Realist Explanation for the Success of Science”, Philosophy of Science, 67(2), 266–284.
  19. Stephens C. (2001), “When Is It Selectively Advantageous to Have True Beliefs?”, Sandwiching the Better Safe than Sorry Argument, Philos. Stud. 105: 161–189.
  20. Sterelny K. (2003), Thought in a Hostile World: The Evolution of Human Cognition, Blackwell, Oxford.
  21. Stich, S. (1990), The Fragmentation of Reason, Cambridge, MA: MIT Press.
  22. Thomson, Paul. (1995), “Evolutionary Epistemology and Scientific Realism”, Joumal of Social and Evolurionary Systems, 18(2):165-191.
  23. Van Fraassen, B. (1980), Scientific Image, Oxford: Oxford University Press.
  24. Wa¨gner-Dobler, R., & Berg, J. (1999). Physics 1800–1900: "A quantitative outline." Scientometrics, 46, 213–285.
  25. Wray, K. Brad. (2010), “Selection and Predictive Success”, Erkenn, 72:365–377.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار