تحلیلی بر جایگاه روش پژوهش «نوظهور» در پژوهش‌های علوم تربیتی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار دانشکده علوم تربیتی ، دانشگاه اصفهان، ایران

چکیده

پژوهش‌های حیطه تعلیم و تربیت به‌طورعمده فضایی پویا، غیرقابل‌پیش‌بینی و چندبعدی دارند؛ باوجوداین عمده روش‌های پژوهش موجود دارای ساختاری خطی و گام‌بندی شده هستند که صرفاً متناسب با رویکرد حاکم بر موضوع پژوهش از قبل طراحی می‌شوند. در این پژوهش با هدف معرفی افقی تازه در روش‌های پژوهش تعلیم و تربیت، به روش پژوهش نوظهور پرداخته میشود؛ بدین صورت که ابتدا با روش توصیفی تحلیل چیستی این روش مورد بحث قرار میگیرد و در ادامه متناسب با اقتضائات خاص پژوهش در حیطه تعلیم و تربیت، لزوم مطرح شدن چنین روش‌هایی مشخص می‌شود.

نتایج نشان می‌دهد زمانمند بودن فرایند تعلیم و تربیت، اهمیت تفاوت‌های فردی در آن و لزوم استفاده از رویه همدلی در رابطه بین پژوهشگر و متغیرهای انسانی پژوهش در تحقیق‌های موجود در تعلیم و تربیت لحاظ نمی‌شود؛ درصورتی‌که روش پژوهش نوظهور متناسب با ساختار غیرخطی و از پیش طراحی نشده خود، منعطف با موقعیت‌های تربیتی بوده و با محدود نکردن پژوهشگر در گام‌های روشی، می‌تواند به‌خوبی محورهای مذکور را در حین پژوهش لحاظ کند.

کلیدواژه‌ها


1. اتکینسون، ریتا ال؛ ریچارد سی اتکینسون؛ ادوارد ای اسمیت؛ داریل جی بم و سوزان نولن هوکسما (1387)، زمینه روان‌شناسی هیلگارد، ترجمه محمدنقی براهنی و دیگران، تهران: انتشارات رشد.
2. باقری نوع‌پرست، خسرو (1388)، دیدگاه‌های جدید در فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: علم.
3. باقری، خسرو (1375)، «تعلیم و تربیت از منظر پست‌مدرن»، روانشناسی و علوم تربیتی، (56)، ص 63−84.
4. باقری، خسرو؛ نرگس سجادیه و طیبه توسلی (1389)، رویکردها و روش‌های پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی−اجتماعی.
5. کریمی گیلده علی؛ علیرضا صادق‌زاده؛ سیدمهدی سجادی و خسرو باقری نوع‌پرست (1395)، «واسازی مفهوم «تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان و نقد آن از منظر رویکرد بازسازی»، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 6 (1)، ص 69−82.
6. کیانی، معصومه و علیرضا صادق‌زاده قمصری (1390)، «تبیین رویکردهای غالب روش‌شناختی پژوهش فلسفه تعلیم و تربیت در ایران و توصیف روش‌شناختی رساله‌های دکتری»، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 2، ص 119−132.
7. Arghode Vishal, Yalvac Bugrahan, and Liew Jeffrey (2013), “Teacher Empathy and Science Education: A Collective Case Study. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 9 (X), 89-98.
8. Bullough, Robert V. (2006), “Developing Interdisciplinary Researchers: What Ever Happened to the Humanities in Education?”, Educational Researcher, Vol. 35, No. 8, pp. 3-10.
9. Busetto Loraine And Luijkx Katrien (2017), “The Development, Description and Appraisal of anEmergent Multimethod Research Design to StudyWorkforce Changes in Integrated Care Interventions”, International Journal of Integrated Care, 17 (1): 1, pp. 1–11.
10. Charmaz, Kathy (2008), Grounded Theory as an Emergent Method, Hand book of Emergent Methods, New York: The Guilford press, pp: 155-172.
11. Cleary, J., & Hogan, P. (2001), “The reciprocal character of self-education: Introduction to Hans-Georg Gadamer’s address ‘education is self-education”, Journal of Philosophy of Education, 35 (4).
12. Derrida, Jacques (1982), “Différance”, in Margins of Philosophy, Translated with Additional Notes by Alan Bass, Chicago: The University of Chicago Press, pp. 1-28.
13. Dick, Bob (2001), “Making the most of emergent methodologies: a critical choice in qualitative research design”, Association for Qualitative Research conference, Melbourne, 5-7 July.
14. Dilthey Wilhelm (1988), Introduction to the Human Sciences, Translated with an Introductory Essay by Ramon J. Betanzos, Wayne State University Press.
15. Gadamer, H.G. (1989). Truth and method. London : Sheed & Ward.
16. Green Bill (2015), “Research, Practice, Emergence; or, Emergent Methodologies in Cultural Inquiry and Educational Research”, Australian Educational Researcher, Vol. 38, No. 1, pp. 133-148.
17. Kudláčová Blanka (2016), “History of Education and Historical-Educational”, Espacio, Tiempo y Educación, Vol. 3, No. 1, pp. 111-124.
18. Kutlu Adil (2014), “The Role of Empathy in the Learning Process and Its Fruitful Outcomes: A Comparative Study”, Journal of Educational and Social Research MCSER Publishing, Rome-Italy, Vol.4, No. 2. pp 45-62.
19. Osberg, Deborah & Gert Biesta (2008), “The Emergent Curriculum: Navigating a Complex Course between Unguided Learning and Planned Enculturation”, Journal of Curriculum Studies, Vol. 40, No. 3, pp. 313-328.
20. Richardson, Laurel (1994), “Writing: a Method of Inquiry”, in N. Denzin & Y. Lincoln (Eds.), Handbook of Qualitative Research, Thousand Oaks: Sage.
21. Somerville, Margaret (2007), “Postmodern Emergence”, International Journal of Qualitative Studies in Education, Vol. 20, No. 2, pp. 225-243.
22. Spring Martin, Stevenson Mark and Selviaridis Kostas (2007), “Emergent Research Design Strategies in Collaborative Research: A Tale of Two Studies, POMS 18th Annual Conference Dallas, Texas, U.S.A. May 4 to May 7. Abstract No. 007-0316
23. Suter W. Newton (2012), “Qualitative Data, Analysis, and Design”, Introduction to Educational Research: A Critical Thinking Approach. Sage Publications, Thousand Oaks, pp 342-386.
24. Williams Karen (2011), An EmergentEthodology For Creating A Transcultural Spatial Narrative, Thesis Submitted For The Degree Of Doctor Of Philosophy of Education Of The University Of Canberra.
25. Wright Hazel (2009), “Using an„ emergent designto study adult education, Educate~ Special Issue, pp 62-73.