کاربست داده‌های اسناد خانوادگی و خاندانی در پژوهش‌های تاریخی (رهیافت‌ها، الزامات، چالش‌ها)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تاریخ- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشجوی دکترای پژوهشکده امام خممینی و انقلاب اسلامی

10.30471/mssh.2022.8339.2298

چکیده

تاریخ‌نگاری سندمحور، رویکردی خُرد و جزءنگر به پدیدارهای تاریخی دارد. این رویکرد، واکنشی به ناامیدی از روایت-های کلان از تاریخ است که به نادیده انگاشتن سهم عمده‌ای از عناصر تاریخی اقوام در راستای یکسان‌سازی تحلیل-ها، می‌انجامد. پژوهش حاضر پاسخ به پرسشی در زمینه شیوه‌ها، موارد استفاده و جایگاه‌ این دست از اسناد در میان مراجع تاریخی است. بازنمایی اهمیت و اولویت اسناد خاندانی در مطالعات جامعه‌شناختی مورد رجوع این مطالعه می-باشد که می‌تواند منجر به تردید در برخی پیش‌فرض‌ها یا ‌انگاره‌های مورد پذیرش محققان گردد. ارائه شواهد و اسناد جدید و تفسیر آنها در این مطالعه پابه‌پای یکدیگر به پیش می‌روند و کوشش گردیده تفسیری نو از این اسناد ارائه شود. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی و تحلیلی بر مبنای منابع کتابخانه‌ای و استخراج داده‌های متنی اسناد خاندانی است که با ارائه رهیافت‌های علمی واکاوی و سعی در توصیف الزامات و چالش‌های پیش‌روی محققان این حوزه دارد. تاریخ‌نگاری مبتنی بر اسناد خاندانی به دریافت داده‌های تاریخی و فرهنگی که به ندرت در تواریخ و اسناد حکومتی و رسمی حضور داشته و کمتر در تیررس نقد و شناخت مورخان هستند، کمک می‌کند و کاوش در تبارشناسی اسنادی خاندان‌ها و یاری در ایجاد و توصیف اطلس تاریخی قوم‌نگارانه را وجه عمل خود قرار می‌دهد. در نهایت، این پژوهش در حوزه روش‌شناسی کاربردی قرار می‌گیرد و می‌کوشد شیوه‌های برخورد و استفاده از داده‌های تاریخی و قومی اسناد خاندانی را تمرین کند.

کلیدواژه‌ها

روش شناسی علوم انسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1401

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار