رویکرد پدیدارگرایانه کوانتمی؛ نگاهی نو به مساله نهادها و تغییرات نهادی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد نطری،دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 اقتصاد،دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

3 گروه اقتصاد نظری دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

10.30471/mssh.2024.9617.2475

چکیده

در پژوهش حاضر با بکارگیری تفسیر ذهنیت‌گرا از نظریه کوانتم، چارچوب مفهومی جدیدی تحت عنوان «رویکرد پدیدارگرایانه کل‌گرای کوانتمی» برای تحلیل ماهیت نهادها و تغییرات نهادی معرفی شده است. دستاوردهای چارچوب نظری ما در مقایسه با نهادگرایان جدید عبارتند از؛ فرض عقلانیت ناقص رد می‌شود، بطوریکه شالوده عدم اطمینان فراگیر در جهان پیش‌بینی ناپذیر بودن انتخاب‌های بهینه فرد برای افراد دیگر در مقام سوم شخص است. ایجاد نهادها محصول هزینه-فایده کردن فرد قصدمند است که تصمیم می‌گیرد برای کاستن از عدم قطعیت ذاتی تصمیمات بهینه خود برای دیگران به چه میزانی اطلاعات ذخیره شده در ذهن خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و از فردیت خود بکاهد تا زیست اجتماعی با دیگران امکان پذیر گردد. به تاسی از اصل عدم قطعیت هایزنبرگ نشان داده شد که منشاء تغییرات نهادی تجربیات ناسازگار با آثار خارجی فراگیر هستند به طوری که با وجود وابستگی به مسیر نهادها، تغییرات آن تدریجی نیست بلکه در یک دوره گذار صورت می‌پذیرد. به دلیل آثار خارجی تجربیات ناسازگار قواعد بازی سابق مختل گردیده و نهادهای جدید از قوام و استحکام لازم برخوردار نیستند. کوتاه شدن دوره گذار در گرو مداخله مستقیم دولت‌ها در توزیع رانت جهت قوام بخشیدن به قواعد بازی جدید است.

کلیدواژه‌ها